Jullie weten wellicht dat Arnold S de noodtoestand in California heeft uitgeroepen omdat het drie jaar achter elkaar zeer droog is geweest. Dat klopt: toen we vorig jaar in het appartement in Mountain View woonden, heeft het een keer een beetje geregend. De jongens renden meteen het balkon op om 'lekker te douchen'. Afgelopen herfst hebben we een buitje gehad, in oktober, en vervolgens weer heel lang geen neerslag.
In december heeft het een paar keer flink geregend - heel gunstig voor ons omdat wij toen naar Lake Tahoe gingen op skivakantie waar we heerlijke nieuwe sneeuw hadden. Tjerk z'n voetbal op vrijdagmiddag is begonnen in de eerste week van januari, en het is nog maar twee keer doorgegaan, de overige keren zijn afgelast vanwege de regen. Sinds vorige week vallen hier dagelijks een paar indrukwekkende plensbuien.
Drie weken geleden regende het op een zondag ook weer zo hard dat de afvoeren het water amper konden verwerken, met als gevolg dat er een beekje door de goten langs de stoepen stroomde. Snel stroomde, met kleine watervalletjes en versnellingen.
Hollands gekleed - de jongens droegen hun regenlaarzen - gingen we achter het kleine speelgoedbootje aan dat ik te water had gelaten. We zijn naar huis gegaan toen we al twee straten verderop waren, en ingehaald door een in plastic verpakte drijvende krant - zo wordt die bij iedereen op de stoep gegooid, niet meer door een vrolijk fluitende jongen vanaf de fiets, maar vanuit het raampje van een pick-up truck door een man op leeftijd.
We zijn blij met de regen. Begin februari reden we naar Sequoia National Park langs een belangrijk drinkwaterreservoir voor ons gebied, dat vrijwel he-le-maal leeg was. Zo langzamerhand gaan ook Californiers beseffen dat water een kostbaar goed is, hoewel er nog steeds mensen zijn die ook in de winter - buiten het regenseizoen - hun sprinklers vrolijk laten spuiten, en heel vaak gebeurt dat aan het begin van de ochtend, dus op een heel slechte tijd om de tuin te sproeien.
Een van de dingen die me opvalt is dat ik hier nog nergens een toilet heb gezien met twee spoelmogelijkheden (veel/minder water). Iets anders is dat iedereen hier in elk restaurant een groot glas water krijgt. Veel mensen laten dit staan. Hoeveel water zou het schelen als er een kan op tafel werd gezet, of slechts water werd ingeschonken voor mensen die het echt willen?
In plaats van de koelblokken, bij ons bekend van het kamperen in Frankrijk, gebruiken de kampeerders hier allemaal ijsblokjes om hun koelbox mee koel te houden. Wanneer het ijs gesmolten is, gooien ze het water weg.
We zijn ook blij met de regen omdat alle tuinen en heuvels nu, in deze paar weken, of maanden in en na de regentijd, zo prachtig groen zijn!, een welkome afwisseling na bijna een jaar van gele dorheid.
Over groen gesproken: Californiers, of moet ik zeggen: Siliconianen (van Silicon Valley) en het milieu
Binnenkort begint op Tjerk z'n school een project GreenSTART, door een milieuclub uit Atherton, de rijke stad waar Laurel School staat. Ik heb de doos met materiaal opgehaald bij iemand thuis: een huis met een ronde oprijlaan, pilaren, boom'hut' met glas in de ramen en een zwembad, een hal zo groot als het eet-gedeelte in onze woonkamer, een ruimte met een vleugel zo groot als de rest van onze woonkamer, en een mooie grote trap! Toen Tjerk die zag vroeg hij of ze daarop naar boven en beneden mochten rennen - wie had dat gedacht: de jongens missen een trap in huis. Dat mocht. Ze hebben bij de dochter des huizes in de slaapkamer gezeten en gespeeld met haar huisdieren, twee of drie salamanders (die hebben geen tanden, wist je dat?).
Er is een site waarop je van alle huizen kunt opzoeken wat ze waard zijn, gewoon door het adres in te typen. Dit huis staat op 5.4 miljoen dollar - minder dan het huis van ruim 9 mln waar mijn buurvrouw laatst de girl scout-cookies ging ophalen, maar toch nog steeds behoorlijk.
De bedoeling van het project op Laurel School is om kinderen zo enthousiast te maken dat ze hun ouders overhalen om mee te doen aan energiebesparing. Er zijn diverse categorieen: besparen van energie / water / benzine, en afval verminderen.
Een van de opties is: laat het schoonmaak-apparaat voor het zwembad minder lang aanstaan, twee uur is al voldoende. Als je de timer aanpast, levert dat 20 punten op. Vraag me af hoeveel punten je scoort als je helemaal geen zwembad hebt, en je in de zomer moet redden met een opblaasbadje en een tuinslang, of het gemeentelijke zwembad met het andere gepeupel?
Niet vermeld als optie om bezine te besparen: de fiets. Of: gordijnen ophangen - terwijl dat zo veel scheelt!
De huizen hier zijn gebouwd voor zomers en aardbevingen, niet om de kou te weerstaan. We hebben het hele proces kunnen volgen nu in onze straat een nieuw huis wordt gebouwd: een houten geraamte met wat van dat gele isoleerspul waar aan de binnen- en buitenkant houten platen (hoe heet dat, geperst hout of zoiets) tegenaan worden gespijkerd. Dat is alles.
Onder de houten vloer zit de eveneens houten bouwvloer, en daaronder een koud gat.
Gelukkig heeft dit 60 jaar oude huis wel een kachel, een soort warmte-systeem dat even oud is: in de woonkamer en in de hal waar de slaapkamers en badkamer op uitkomen, zit een gat in de grond onder de muur. In dat gat staat een kachel, volgens mij te vergelijken met de oude gaskachels uit onze studententijd. Die kan aan of uit, of heel erg aan.
In de hal bij de voordeur en de deur naar de garage hebben we een gordijn opgehangen (met dank aan de zweedse woongigant voor douchegordijn-stang en voorgenaaide gordijnen), en het temperatuurverschil tussen hal en woonkamer is duidelijk te voelen. Het volgende project is om ook gordijnen voor de ramen op te hangen - better let as net.
Vorig jaar was er veel ophef over een actie van Wholefoods en andere winkels, het nieuwe concept BYOB = Bring Your Own Bag: het idee dat mensen die naar de winkels gaan, zelf tassen meenemen om daarin hun aankopen naar huis te vervoeren. Dozen om boodschappen in te doen zijn alleen bij Costco (vgl Makro voor particulieren) en, voor de wijn, bij Safeway - daar haal ik altijd de tussenschotjes er uit. Natuurlijk heb ik altijd een of twee tassen en een doos achter in m'n auto liggen.
Prettig is dat het hier heel makkelijk is om biologische kleding te kopen. De REI is een buitensport-/kampeerwinkel waar ze bijvoorbeeld mooie t-shirts - vaak ook nog UV-werend - en vesten en broeken van biologisch katoen, soms vermengd met bamboe, verkopen. Afgelopen zondag waren we in de REI in Berkeley, de universiteits- en hippie-stad, en daar viel het ons op dat het biologisch assortiment nog beduidend groter is.
Verder heeft elke stad een, of soms twee, eigen boerenmarkt. En ook een eigen vliegveld, ik weet niet of dat tegen elkaar opweegt. Ik geloof dat Larry van Google of welke internet-onderneming dagelijks met z'n prive-vliegtuig van huis naar het vliegveldje in Mountain View vliegt, om vandaar met de vouwfiets naar kantoor te rijden. Hij krijgt vaak boetes voor het vliegen buiten de toegestane uren. En die betaalt 'ie dan.
Erg leuk: vorig jaar hebben we ontbeten in de Sky Kitchen in San Carlos: een cafe aan het vliegveld, waar je achter een bord huevos rancheros of een andere lekkere schotel zoals pannenkoeken of wafels, de vliegtuigjes kunt zien opstijgen en landen.
Sinds afgelopen zomer zweeft hier een van de drie zeppelins ter wereld boven de Bay Area. Indrukwekkend, prachtig om dat grote helderwitte gevaarte door de lucht te zien vliegen - hij gaat erg snel voor zo'n log lijkende walvis. Een ritje hebben we overwogen, tot we de prijs hoorden.
De fiets is het onderwerp van een soap op zich. Vorig jaar hadden we op Laurel een Bike & Walk to School Day zullen hebben, met als doel om zoveel mogelijk ouders en kinderen lopend of op de fiets naar school te laten komen. Dit is afgelast. Want bladibla - en omdat degene die het aflastte geen acceptabele reden noemde, werd er natuurlijk gekletst, vooral voor mijn gevoel bij het enige fietsenrek van school: dat het was omdat X iemand kende die in straat Y woont en die pertinent tegen het aanleggen van fietspaden is. Let me explain: Menlo Park is een geweldig leuke stad en wij wonen in een heerlijk rustige, dorpse wijk waar de kinderen op straat kunnen fietsen - ook Amerikaanse kinderen, dus het is echt veilig. Tegen Menlo Park aan ligt Atherton, het Wassenaar van dit gebied.
Het bijzondere aan Atherton is niet alleen dat de percelen ongeveer 4 keer zo groot zijn als bij ons - mooi te zien op maps.google.com. Als je ons adres intypt en daarvandaan naar Tjerk z'n school gaat op 95 Edge Road, Atherton, zie je het hele stratenpatroon veranderen. Ook aardig om de optie satelliet te gebruiken: al die kleine blauwe vlekjes zijn de zwembaden.
Een ander kenmerk van Atherton is dat het unincorporated area is en dat schijnen de mensen die daar wonen zo exclusief te vinden dat ze dat vooral zo willen houden. Je kunt het zien aan het ontbreken van trottoirs - erg onpraktisch want in het regenseizoen is het langs de kant van de weg erg blubberig, maar mensen die in uncorporated areas wonen die lopen daar niet: die brengen hun kind met de suv naar school en rijden dan door naar de sportschool om daar te gaan hardlopen. Een ander verschil is dat in steden een politiekorps is en unincorporated areas vallen onder jurisdictie van de sherrif van de county.
Menlo Park kent een halve straat unincorporated area - precies de straat die voor fietsers en voetgangers wat minder veilig is. Niet de straat op zich, maar het gedrag van sommige automobilisten veroorzaakt die onveiligheid: als Tjerk en Hidde en ik op een van de kleine rotondes rijden, worden we soms ingehaald zodat we helemaal in de berm moeten. Andere automobilisten die echt haast hebben rijden de rotonde gewoon aan de andere kant voorbij. Of ze halen ons in vlak voor een stoplicht of stop-sign (streep op de weg waar je altijd 1,2,3 seconden voor stil moet staan) zodat wij flink in de remmen moeten. Ik fiets op rotondes of als we bijna bij een stop zijn, midden op de weg om te voorkomen dat we worden ingehaald en in de knel komen - en automobilisten gaan dan klagen bij mensen van school over het slechte gedrag van fietsers op de weg. Echt waar, ik meen het! (quote Tjerk/Hidde)
Wat het gevaarlijk maakt is dat vrijwel geen enkele automobilist hier ooit zelf met zijn of haar kont op een fiets heeft gezeten.
Ze verklaren ons voor gek dat wij hier met onze kinderen fietsen. Ze spreken ons er soms op aan, hoe onverantwoordelijk wij als ouders zijn - meer nog omdat we geen helm dragen. Wat ze vergeten is om de automobilisten die ons in gevaar brengen, aan te spreken op hun rijgedrag en verantwoordelijkheid voor onze veiligheid. Dat komt omdat de auto hier nog steeds heilig is: fietsen wordt beschouwd en letterlijk benoemd als 'alternatief'. Wanneer ik uitleg dat fietsen voor ons het eerste vervoermiddel is, dat wij naar school fietsen tenzij... (we door moeten, veel spullen hebben) - dan kijken ze me aan met een enigszins glazige blik, 'ja ja'.
En dan te bedenken dat dit het gebied in Amerika is waar het meest gefietst wordt - dat komt wellicht mede omdat hier zoveel buitenlanders / Europeanen wonen. Het Franse gezin fietst vrijwel altijd, en hij is ex-wedstrijdfietser. Vlak bij ons woont ook een ex-fiets-stel: hij heeft met Lance en Hincapie gereden, en zij tegen onze Leontien. Het Duits-Amerikaanse gezin met zes kinderen gaat ook altijd op de fiets: pa met de drie jongste dochters naar Laurel, ma met de andere dochter naar middle school en de tweeling-jongens van 14 fietsen zelf naar hun high school. Er zijn een paar fietsende Amerikanen. En natuurlijk die Amsterdammers, die brengen hun dochter met de fiets naar Kindergarten. Veel anderen zouden heus wel willen fietsen, maar, maar... het blijkt heel erg een kwestie van gewenning. Het zit gewoon niet in hun systeem, het is zo vanzelfsprekend voor ze om de auto te nemen.
Op het terrein van Laurel School is een grote parkeerplaats en er zijn twee rijstroken: een voor carpool (dat is dat je langs de stoep rijdt waar alle carpool-kinderen zitten, dat een juf het nummer roept dat op de voorruit van de auto geplakt is en dat het betreffende kind dan in de auto springt, die vervolgens weg kan rijden) en de andere voor doorgaand verkeer. Er zijn twee ingangen voor voetgangers, waarvan eentje met een stuk troittoir. Voor fietsers ontbreekt elke infrastructuur: om bij het fietsenrek te komen moeten wij over de stoep met de voetgangers, wat natuurlijk verboden is. Als we volgend jaar naar Kindergarten gaan, moeten we op een of andere manier ofwel over een van de twee genoemde rijstroken voor auto's, of een klein stukje tegen het verkeer in en dan de hoge stoep op.
We zijn wel altijd heel blij om Mr Jones te zien, onze brigadier: een grote, diep-zwarte man met elke dag een andere grappige hoed op. Hidde en Tjerk roepen altijd Hello!, funny hat! of iets in die orde. De ene dag is het een hamburger, de andere een kachelpijp, of een harlekijnshoed, je kan het zo gek niet verzinnen. Hij is onze held.
Maar nee, de school staat niet negatief tegenover fietsen. Ze propageren het alleen niet. Hm.
En wat nou de eigenlijke reden was voor het aflassen van de Walk & Bike to School Day: twee maanden daarvoor was een meisje dat San Jose naar school fietste (stad ten zuiden van ons), verongelukt. Haar ouders hadden de school aangeklaagd, en natuurlijk veel geld geeist, met als reden dat die had moeten zorgen voor voldoende veilige routes voor de kinderen om naar school te kunnen fietsen.
Het verschil is: als in Nederland een bedrijf aangeklaagd wordt en het bedrijf verliest, betaalt het een boete of moet het iets verbeteren, als je hier aanklaagt en je wint dan krijg je zelf het geld. Erg lucratief dus, en dat maakt het zo aantrekkelijk.
En dat zorgt er dus ook voor dat mensen en organisaties heel erg voorzichtig en terughoudend zijn, en erg gericht zijn op veiligheid.
En dat kinderen als gevolg hiervan niet leren om in bomen te klimmen, om in het verkeer te fietsen (alleen op zondag in het park), om zelf een pak melk bij de winkel te halen of naar een vriendje of de foebal te gaan als ze oud genoeg zijn.
De meeste kinderen hier mogen achter in de auto van mama of de nanny of au-pair kropen en hun eigen gordel vastmaken, en worden overal naartoe gereden.
Geen wonder dat mensen hier menen dat ze recht hebben op van alles en nog wat. Ze hebben recht op een goede service, ze hebben recht op alle ruimte op de weg die ze nodig hebben voor hun auto die zo groot is als het kippenschuurtje van mijn ouders, en hun kinderen hebben recht op excellent onderwijs. Daarover later meer, over onderwijs en financieen.
Laatste nieuws over huizenprijzen en de crisis
Zomaar wat berichten uit het lokale sufferdje.
Prijzen van huizen die te koop staan hier in de buurt (Menlo Park, Atherton, het eveneens dure Palo Alto): 8 miljoen, 4 miljoen, 2,5 miljoen, 1,9 mlj, en oeps 8,5 ton, 6 miljoen, 4, 2, en 1,4 en 1,6 miljoen. Duur? Huizenprijzen van 1 tot 5 miljoen komen hier veel voor. Maar deze... dit zijn dan ook geen huizen, maar Estates: 14 miljoen, 12,5 miljoen en zelfs 24 miljoen dollar! Ik heb nog eens gekeken en het staat er echt: 24,000,000. Dat is zelfs voor hier echt heel veel geld. Maar niet voor iedereen.
Onze overbuurvrouw K is prive-trainer voor zwemmen, yoga en pilates. Bij mensen thuis. Een van haar klanten, vertelde ze, is in 1 dag op de beurs 600 miljoen euro verloren. Ik kon niet geloven dat ze dat echt zei. Zes-honderd miljoen euro. En ja, hij was chagerijnig - en hoeft er niet om te verhuizen. Hij is iemand die z'n geld niet in miljoenen telt, maar in miljarden, aldus K. Ik vroeg of hij een van die mensen was die op het goede moment op de goede plaats is geweest, zoals we hier allemaal wel iemand kennen die per toeval rijk is geworden - werken bij een start-up, een grappig bedrijfje dat blijkt uit te groeien tot een mega-bedrijf zoals Facebook. Deze man is degene die altijd die goede momenten heeft gecreeerd; hij is oprichter van diverse bedrijven - nee, ik heb geen naam gevraagd.
Wat een geld. Dat zijn echt bedragen die ik niet meer snap.
Sommigen van jullie hebben ons gevraagd wat wij van de crisis merken. Wij zelf gelukkig weinig, we kennen wel anderen die de gevolgen hebben ondervonden.
Genoemde overburen wilden graag een huis kopen (huren nu), zijn sinds ze hier wonen al aan het rondkijken. Ze willen graag dichter bij Apple wonen waar man K werkt. En ja, ze hebben zo'n groot scherm en zo'n superdunne laptop. En ook de I-phone, met oppas-optie. Helaas hebben ze geen geld meer sinds de aandelen zijn gekelderd. Het enige van echte waarde is zijn Porsche, die als bijnaam 'afbetaling' heeft.
En hoewel we van een Porsche meer of minder niet meer opkijken, schijnt dit wel een extra bijzondere dure te zijn. Hij gromt in ieder geval flink, wanneer hij 's ochtends de oprit afschuift om naar z'n werk te gaan.
Iemand vertelde ons laatst dat ze in Nederland een Porsche Cayenne had gezien. 'Ja, en?' - dat dat heel bijzonder is. 'Oh. Hier om de hoek staat er een, en verder zien we ze ook vaak'.
Andere mensen die heel veel last hebben van de crisis zijn de latino's, de mensen uit Midden- en Zuid-Amerika die hier legaal of illegaal wonen, en werken: als schoonmaakster, tuinman - of liever tuinopruimer (bladeren blazen, takken opruimen, gras maaien, heg snoeien en onze nieuwe plantjes eruit raggen), en in het restaurant zijn zij degenen die de glazen water inschenken en de vieze borden mogen afruimen - gasten welkom heten, bestellingen opnemen en serveren zijn blanke klussen.
Twee stellen buren hebben V als huishoudelijke hulp en oppas. In Mexico heeft ze gestudeerd en had ze een goede baan. Hier is ze nu illegaal, haar man legaal. Ze hebben een kindje. En zijn onlangs uit hun huis gezet omdat ze hun hypotheek niet meer konden opbrengen (foreclosure). Dat betekent dus dat ze al het geld dat ze tot nu toe hebben afgelost, gewoon helemaal kwijt zijn. En andere woonruimte hebben moeten zoeken. Dat hebben ze gelukkig wel gevonden, ze wonen nu in een huurflatje. Maar stel je voor als je al weinig hebt, dat je dan op een dag ook nog al het geld dat je in je huis had geinvesteerd, en het huis zelf, kwijt bent.
Tuinmannen en nannies worden niet altijd meteen ontslagen, maar krijgen bij veel adressen bijvoorbeeld minder uren. En als dat voor beide partners geldt, bij al hun werkadressen, dan kunnen ze echt grote financiele problemen krijgen.
De criminaliteit is hier gestegen. Criminaliteit is een zwaar woord, het gaat om kleine diefstallen en inbraken. Voor de Amerikanen die wat dat betreft tot nu toe bijna letterlijk niks gewend waren, is dit heel heftig.
In een heleboel buurten zijn yahoo-groepen, waarop mensen nieuwtjes uitwisselen en hun eigen lokale marktplaats maken door dingen te koop/leen/huur te vragen en aan te bieden. Op deze groep schreef iemand laatst dat ze geschokt was omdat haar i-Pod uit de auto was gestolen - de auto was niet op slot, de i-pod lag op de voorstoel. Tja. Een ander meldt een gestolen fiets, ook niet op slot. Een derde meldt dat haar handtas uit de auto was gepakt terwijl zij het huis in was gelopen met boodschappen, om deze op te ruimen. Dit zijn de dingen die in de afgelopen maanden gebeurd zijn. Er zijn wel wat meer inbraken de laatste tijd, met name in winkels.
Ik sprak laatst hierover met iemand die in de supermarkt op de hoek werkt en in East Palo Alto woont. Deze stad grenst aan Menlo Park en Palo Alto. Palo Alto is rijk, sjiek, duur en blank, East Palo Alto is arm, heeft veel appartementen en huizen-projecten en is zwart.
Er is een cooperatie met de deftige naam Woodland Investements (Woodland is een andere rijke stad, in de heuvels) die tientallen appartementen-gebouwen bezit. Zo'n zes maanden geleden hebben ze alle huren met 25 % verhoogd! Nee, ook hier is huurbescherming maar om een of andere reden heeft het stadsbestuurd toestemming gegeven - schijnt ook weer iets te zijn met mannetjes die elkaar kennen en zelf belangen in de woningbouw hebben, echt heel fout. Deze man van de winkel had toen al voorspeld dat de criminaliteit zou stijgen.
Wie zijn de echte boeven?
